Ở các quốc gia, các bộ quy tắc ứng xử dành cho cán bộ, công chức được xây dựng dưới nhiều hình thức khác nhau, có thể dưới dạng văn bản quy phạm pháp luật với những điều khoản chi tiết, cụ thể; hoặc dưới dạng các bản thỏa thuận, cam kết. Thông thường, mỗi lĩnh vực cụ thể sẽ có một bộ quy tắc ứng xử riêng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cán bộ, công chức trong khu vực đó.
Trong một nền công vụ, quy tắc ứng xử chỉ là một trong các nội dung nhưng nó lại có vai trò giúp hình thành nên nền tảng đạo đức công vụ. Mục đích đầu tiên của một bộ quy tắc đạo đức là cung cấp cho tổ chức một cột mốc làm chuẩn để thiết lập nên những giá trị và hành vi đạo đức như mong đợi, từ đó hình thành một cơ chế theo dõi, báo cáo về những hành vi lệch chuẩn. Bên cạnh đó, việc xây dựng một bộ quy tắc như vậy sẽ góp phần thể hiện được quan điểm của tổ chức về những giá trị cốt lõi, thể hiện được cam kết đối với những người làm việc trong tổ chức, những tiêu chuẩn trong hoạt động của tổ chức và mối quan hệ của tổ chức đó với xã hội. Một bộ quy tắc ứng xử được coi như là một “bản hợp đồng” giữa những cá nhân trong một tổ chức, là tuyên bố của tổ chức với bên thứ ba về những tiêu chuẩn mà họ có thể mong đợi ở một tổ chức, ở những người làm việc bên trong tổ chức đó và những người có liên quan đến tổ chức.
Thiết lập những giá trị và tiêu chuẩn ứng xử phù hợp
Ở Hàn Quốc, bộ quy tắc ứng xử dành cho công chức được ban hành năm 2003 nhằm mục đích thiết lập những giá trị và tiêu chuẩn ứng xử phù hợp để giúp cho công chức không bị tha hóa, lôi kéo vào những hành vi tham nhũng khi bị đặt vào những tình huống có xung đột, bao gồm cả xung đột về lợi ích, trong quá trình thực thi nhiệm vụ của mình. Bộ quy tắc ứng xử này có thể áp dụng cho công chức ở các cấp từ Trung ương đến địa phương. Theo khuyến nghị của Ủy ban Chống tham nhũng và quyền công dân Hàn Quốc (ACRC), 404 tập đoàn và doanh nghiệp trên cả nước đã xây dựng và thực thi bộ quy tắc ứng xử riêng của mình kể từ tháng 9/2004. Tháng 7/2005, với việc sửa Điều 8 của Luật Chống tham nhũng, bộ quy tắc ứng xử được mở rộng phạm vi áp dụng sang công chức của các tổ chức có liên quan đến dịch vụ công.
Theo Điều 9 của Luật Chống tham nhũng, ACRC cũng là cơ quan có thẩm quyền điều tra và giám sát việc thực hiện quy tắc ứng xử của công chức. Hiện nay, ACRC đang xây dựng kế hoạch ban hành một luật mới, gọi là “Luật Phòng ngừa vận động bất hợp pháp và xung đột lợi ích” để điều chỉnh riêng vấn đề xung đột lợi ích (mà hiện nay đang được quy định chung trong Bộ quy tắc ứng xử dành cho công chức); đồng thời quy định rõ về hình thức xử phạt đối với vi phạm nhằm phòng ngừa và giải quyết một cách hiệu quả hơn những tình huống xung đột lợi ích mà công chức phải đối mặt. Để thực hiện kế hoạch này, ACRC đã tiến hành nghiên cứu kinh nghiệm lập pháp của một số quốc gia như Hoa Kỳ, Canada, thu thập ý kiến chuyên gia, tổ chức lấy ý kiến rộng rãi,... Bên cạnh đó, cơ quan này cũng xây dựng và phát hành “Hướng dẫn về vấn đề xung đột lợi ích” cho cán bộ, công chức, để giúp họ thực thi công vụ và giải quyết những tình huống xung đột lợi ích một cách hiệu quả hơn. “Hướng dẫn về vấn đề xung đột lợi ích” gợi ý biện pháp 4 bước (danh mục tự chuẩn đoán - tư vấn về tình huống xung đột lợi ích - quản lý xung đột lợi ích - giám sát xung đột lợi ích và thực hiện các biện pháp xử lý vi phạm) để công chức có thể tự mình đánh giá về những khả năng có thể xảy ra tham nhũng và giải quyết xung đột lợi ích thông qua hệ thống tư vấn đạo đức.